7 ام اسفند ماه روز استقلال کانون وکلای دادگستری در تقویم ایران اهمیت بسیار زیادی دارد. در این مقاله از فروشگاه وکیل استور قصد داریم تا تاریخچه روز استقلال کانون وکلا را مورد بررسی قرار دهیم.
کانون وکلا چیست؟
کانون وکلای دادگستری، یکی از مهمترین سازمانهای مردمنهاد ایران است که از لحاظ تاریخی از دیرباز تا به امروز نقش بسیار مهمی در حفظ و تقویت اصول حقوقی و دادگستری داشته است. این سازمان از سال ۱۲۹۷ با عنوان «هیئت وکلای عدلیه» فعالیت خود را آغاز کرده و سپس با مصوبه لایحهای در سال ۱۳۳۱ به عنوان “کانون وکلای دادگستری” با شخصیت حقوقی و مستقل شناخته شد.
بنیانگذاری این سازمان و اعطای استقلال به آن، نقطه عطفی مهم در تاریخ حقوق و دادگستری ایران بود. از آن زمان تاکنون، کانون وکلای دادگستری با ایفای نقش حیاتی در تضمین عدالت و حقوق شهروندان، به یکی از پایگاههای اصلی نظام حقوقی کشور تبدیل شده است.
این سازمان در طول سالها با پیوستن به کانون وکلای بینالمللی (IBA) نشان داده است که تمایل دارد به دورهها و استانداردهای بینالمللی در زمینه وکالت عمل کرده و با جهانیسازی حقوق و دادگستری همگام شود.
هیئت مدیره، رئیس، دادگاه انتظامی وکلا و دادسرای انتظامی وکلا از مهمترین زیرمجموعههای کانون وکلای دادگستری به شمار میآیند که هر یک دارای وظایف مشخصی در راستای ارتقاء و حفظ عدالت و حقوق شهروندان ایرانی میباشند.
بیشتر بخوانید: اجاره یا خرید ردای وکالت؟
استقلال کانون وکلا
در هفتم اسفندماه ۱۳۳۱، محمد مصدق، با توجه به لایحه مصوب مجلس شورای ملی دربارهٔ «اختیارات فوقالعادهای»، لایحهٔ قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری را به تصویب رسانید. این لایحه، که از ۲۳ ماده تشکیل شده بود، تعیین کرد که هیئت مدیرهٔ دوازده نفری کانون وکلا در مرکز و هیئتهای مدیرهٔ پنج نفرهٔ استانی با رأی اعضای کانون و بدون مداخلهٔ وزارت دادگستری انتخاب شوند. این هیئتها مسئولیت اداره و سرپرستی کارهای وکلا و موضوعاتی همچون رسیدگی به تخلفات و تعقیب انتظامی وکلا را بر عهده داشتند. بر اساس این لایحه، تعلیق وکلا تنها در صلاحیت دادگاه انتظامی وکلا که در خود کانون برپا شده بود، محدود شد.
در تاریخ ۱۳ اسفند ماه ۱۳۳۱، این لایحه به دست دولت ملی مصدق به دادگاهها بخشنامه شد.
این لایحه در سال ۱۳۳۳، مجدداً در مجلس هجدهم با برخی تغییرات مطرح و تصویب شد. این بار، تعداد مواد آن به ۲۶ ماده افزایش یافت و توسط کمیسیونهای مشترک مجلسین تصویب شد. این تغییرات نشان از توجه به نیازها و شرایط جدید حقوقی و دادگستری کشور بود و نشان دهندهٔ تلاش برای بهبود و به روز رسانی ساختار و عملکرد کانون وکلای دادگستری در این دوره زمانی بود.
بیشتر بخوانید: معرفی 5 مدل کیف کلاسوری مخصوص وکلای خانم
وظایف کانون وکلا
فراهم نمودن پروانه وکالت برای افرادی که شرایط قانونی را دارند، از جمله وظایف مهم اداره امور مربوط به وکالت دادگستری است. این شامل بررسی صلاحیت و تأیید صلاحیت داوطلبان وکالت میشود، به منظور اطمینان از اینکه وکلایی که پروانه میگیرند، به تعهدات و شرایط قانونی مربوطه پایبند هستند.
همچنین، اداره امور مربوط به وکالت دادگستری مسئولیت نظارت بر عملکرد وکلا و کارگشایان را دارد. این شامل بررسی و پایش اجرای صحیح و قانونی وکلای دادگستری و کارگشایان در پروندهها و موارد حقوقی مختلف است.
رسیدگی به تخلفات و تعقیب انتظامی وکلا و کارگشایان دادگستری نیز به عهده دادسرا و دادگاه انتظامی وکلا است. این اقدامات شامل بررسی و پیگیری تخلفات اخلاقی، قانونی یا نقض حقوق موکلان توسط وکلا و کارگشایان است.
همچنین، اداره امور مربوط به وکالت دادگستری مسئول فراهم آوردن وسایل پیشرفت علمی و عملی برای وکلا میباشد. این شامل ارائه آموزشها، دورههای آموزشی و اطلاعرسانی در زمینههای قانونی، فنی و حرفهای مورد نیاز وکلا برای بهبود عملکرد و ارتقاء دانش و مهارتهای آنان میشود.
بیشتر بخوانید: جنجال بزرگ وکیل مرکز وکلا که از بج سینه با لگو کانون وکلا استفاده کرد
ارکان کانون وکلای دادگستری
دادسرای انتظامی کانون وکلا:
- رسیدگی به تخلفات وکلای عضو: این مرجع با دریافت و بررسی شکایات واصله از اشخاص حقیقی و حقوقی علیه وکلای عضو، به تخلفات انتسابی رسیدگی میکند.
- انجام تحقیقات: دادسرای انتظامی با جمعآوری مدارک و شواهد و انجام تحقیقات لازم، به دنبال کشف حقیقت و احراز یا رد تخلفات است.
- تهیه کیفرخواست: در صورت اثبات تخلف، دادسرای انتظامی کیفرخواستی را تنظیم و به دادگاه انتظامی وکلا ارائه میدهد.
2. دادگاه انتظامی وکلا:
- محاکمه و صدور رأی: این مرجع با برگزاری جلسات رسیدگی و استماع دفاعیات وکیل متخلف، به اتهامات انتسابی رسیدگی و در نهایت رأی نهایی را صادر میکند.
- تعیین مجازات: در صورت اثبات تخلف، دادگاه انتظامی با توجه به نوع و شدت تخلف، مجازاتهای انتظامی متناسبی را تعیین میکند.
- مجازاتها: مجازاتهای انتظامی شامل تذکر کتبی، درج در پرونده، انفصال موقت از شغل وکالت، و محرومیت دائم از شغل وکالت میشود.
3. کمیسیون نظارت و بازرسی ماده 55:
- نظارت بر عملکرد وکلای عضو: این کمیسیون بر حسن انجام وظایف وکلای عضو در چارچوب قانون و آئیننامههای مربوطه نظارت میکند.
- رسیدگی به شکایات: کمیسیون نظارت و بازرسی به شکایات واصله از اشخاص حقیقی و حقوقی در خصوص عملکرد وکلای عضو رسیدگی میکند.
- ارائه گزارش: این کمیسیون به طور منظم گزارش عملکرد خود را به هیئت مدیره کانون ارائه میدهد.
4. کمیسیون معاضدت:
- ارائه خدمات معاضدتی: این کمیسیون به افراد بیبضاعت و کمبضاعت که توانایی پرداخت حقالوکاله را ندارند، وکیل معرفی میکند.
- وکالت تسخیری: در برخی موارد خاص، کمیسیون معاضدت برای افراد واجد شرایط، وکیل تسخیری تعیین میکند.
- هدف: هدف از این کمیسیون، ترویج عدالت و دسترسی همگان به خدمات حقوقی است.
5. کمیسیون کارآموزی:
- نظارت بر دوره کارآموزی: این کمیسیون بر دوره کارآموزی وکالت نظارت میکند و وظایف آموزشی و تربیتی کارآموزان را بر عهده دارد.
- ** برگزاری آزمونها:** کمیسیون کارآموزی با برگزاری آزمونهای کتبی و شفاهی، صلاحیت علمی و عملی کارآموزان را برای ورود به حرفه وکالت ارزیابی میکند.
- صدور پروانه وکالت: پس از اتمام دوره کارآموزی و گذراندن موفقیتآمیز آزمونها، کمیسیون کارآموزی برای کارآموزان واجد شرایط، پروانه وکالت صادر میکند.
هم افزایی و تعامل ارکان مختلف کانون وکلا، نقشی اساسی در حفظ استقلال وکیل، ارتقای سطح خدمات حقوقی و تضمین عدالت برای همه افراد جامعه ایفا میکند.
علاوه بر ارکان ذکر شده، کانون وکلا دارای کمیسیونهای تخصصی متعددی در زمینههای مختلف حقوقی مانند حقوق مدنی، حقوق جزایی، حقوق تجارت، حقوق بینالملل و … نیز میباشد. این کمیسیونها با انجام مطالعات و پژوهشهای حقوقی، برگزاری دورههای آموزشی و کارگاههای تخصصی، و انتشار نشریات تخصصی حقوقی، به ارتقای دانش و مهارتهای وکلای عضو و جامعه حقوقی کمک میکنند.
بیشتر بخوانید: 5 پیشنهاد تندیس فرشته عدالت برای دفتر وکلا
هفتم اسفند ماه روز وکیل مدافع
هفتم اسفند، روزی در تقویم ایران که به پاس گرامیداشت تلاشهای وکلای مدافع در راه احقاق حقوق و دفاع از آزادی و عدالت، به عنوان “روز وکیل مدافع” نامگذاری شده است. این روز فرصتی مغتنم برای تقدیر از خدمات ارزشمند این قشر فرهیخته و تأمل در نقش خطیر وکیل در نظام حقوقی کشور است.
بیشتر بخوانید: قاضی و وکیل دو بال فرشته عدالت هستند!
نتیجه گیری
کانون وکلای دادگستری به عنوان یکی از سازمان های مردم نهاد نقش بسیار اساسی در تاریخ حقوقی ایران داشته است. به همین منظور 7 ام اسفند ماه روز وکیل مدافع در تقویم نامیده شده است. اگر قصد خرید بهترین کادو روز وکیل را دارید، شما میتوانید انواع لوازم و ملزومات مورد نیاز وکلا را به صورت اینترنتی از فروشگاه حقوقی وکیل استور تهیه کنید.
بیشتر بخوانید: سیگار شهاب حسینی در گناه فرشته برای وکلا دردسر ساز شد!